เช็กสัญญาณเตือน “โรคหลอดเลือดสมอง” ผู้ป่วย 43% มีอาการเล็กๆ เตือนล่วงหน้า

เช็กสัญญาณ “โรคหลอดเลือดสมอง” ผู้ป่วยหลายคนมีอาการเล็กๆ “เตือนล่วงหน้า” อย่าละเลยเด็ดขาด

โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) มักเกิดขึ้นอย่างกะทันหันและเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ของโลก ซึ่งในความเป็นจริง ผู้ป่วยหลายรายแสดงอาการเตือนล่วงหน้า หากได้รับการวินิจฉัยและรักษาทันเวลา อาจช่วยป้องกันอาการรุนแรงได้

43% มีสัญญาณเตือนก่อน
นพ.เลอวัน เตวียน จากโรงพยาบาลตัมอันห์ โฮจิมินห์ เปิดเผยว่า 43% ของผู้ป่วยเคยมีอาการ “TIA” หรือ Transient Ischemic Attack ในภาษาไทยเรียกว่า ภาวะขาดเลือดไปเลี้ยงสมองชั่วคราว หรือที่หลายคนรู้จักกันในชื่อว่า “อัมพฤกษ์ชั่วคราว” เป็นภาวะที่เกิดขึ้นเมื่อสมองได้รับเลือดไปเลี้ยงไม่เพียงพอชั่วครู่ ซึ่งทำให้เกิดอาการคล้ายโรคหลอดเลือดสมอง แต่จะ หายเองได้ภายในไม่กี่นาทีถึงไม่เกิน 24 ชั่วโมง โดยไม่มีความเสียหายถาวรต่อสมอง

โดยผู้ป่วยจะมีอาการ TIA ภายในหนึ่งสัปดาห์ก่อนเกิดโรคหลอดเลือดสมองจริง อาการของภาวะนี้มีความรุนแรงน้อยกว่าโรคหลอดเลือดสมอง เนื่องจากอาการที่เกิดขึ้นจะสามารถหายได้เองภายใน 24 ชั่วโมง โดยผู้ป่วยจะมีอาการ ดังนี้

ปวดหรือเวียนศีรษะอย่างรุนแรง

ความจำเสื่อมชั่วขณะ ไม่ค่อยมีสติ

พูดลำบากติด ๆ ขัด ๆ

เกิดอัมพาตครึ่งซีกที่แขนขา และใบหน้า

การมองเห็นมีปัญหา เช่น การมองเห็นภาพซ้อน

กล้ามเนื้อเกิดอาการชา และอ่อนแรง

หากพบอาการของภาวะสมองขาดเลือดชั่วคราว (TIA) ถึงแม้ไม่นานจะหายไปได้เองก็ไม่ควรปล่อยไว้ควรรีบเข้าพบแพทย์โดยเร็วเพื่อรับการวินิจฉัยรวมถึงหาแนวทางในการรักษาเพื่อลดความเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมอง

สัญญาณเตือนล่วงหน้าที่ไม่ควรมองข้าม
อาการเริ่มต้นอาจไม่ชัดเจน เช่น ปวดศีรษะ รู้สึกชาบริเวณร่างกาย หรือเหมือนมีมดไต่ แต่เป็น “ช่วงเวลาทอง” ที่ควรรีบไปโรงพยาบาลทันทีเพื่อรับการตรวจและป้องกันไม่ให้รุนแรง

หนึ่งในวิธีจดจำอาการเบื้องต้นที่ง่ายและแม่นยำ คือ หลัก FAST:

F – Face (ใบหน้า): ใบหน้าผิดปกติครึ่งซีก ยิ้มแล้วมุมปากตก

A – Arm (แขน): แขนอ่อนแรง ยกแขนสองข้างแล้วข้างหนึ่งตกลง

S – Speech (การพูด): พูดไม่ชัด พูดติดอ่าง หรือออกเสียงลำบาก

T – Time (เวลา): ถ้าเกิดอาการข้างต้น ต้องรีบพาผู้ป่วยส่งโรงพยาบาลทันที “เวลา” คือหัวใจสำคัญในการรักษา

ใครคือกลุ่มเสี่ยง?
บุคคลที่มีความเสี่ยงสูงได้แก่:

ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคหลอดเลือดสมอง

ผู้ป่วยโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ ไขมันในเลือดสูง

ผู้ที่อ้วน ไม่ออกกำลังกาย สูบบุหรี่ ดื่มสุรา หรือใช้ยาคุมกำเนิดระยะยาว

ผู้ที่มีภาวะเครียดเรื้อรัง นอนไม่หลับ หรือมีภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ

วิธีป้องกัน : เริ่มต้นก่อนที่จะสายเกินไป
คุณสามารถลดความเสี่ยงได้ด้วยการเปลี่ยนพฤติกรรมชีวิต เช่น:

ปรับอาหารการกิน: ลดหวาน มัน เค็ม เพิ่มผัก ผลไม้ ไขมันดีจากปลา

ออกกำลังกายสม่ำเสมอ: อย่างน้อยวันละ 30 นาที

ควบคุมน้ำหนัก: เพราะโรคอ้วนเพิ่มโอกาสเส้นเลือดอุดตัน

บริหารความเครียด: ฟังเพลง อ่านหนังสือ ทำสมาธิ หรือเดินทางพักผ่อน

ตรวจสุขภาพประจำปี: โดยเฉพาะผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยง

อย่าละเลยสัญญาณเล็กๆ ที่อาจบอกโรคใหญ่ การรู้ทัน – รีบดูแล – ไปหาหมอ คือกุญแจสำคัญในการป้องกันและเอาชนะโรคหลอดเลือดสมอง